Hai đối tượng đã sản xuất, kinh doanh nước yến sào giả, hàm lượng yến thấp, phân phối đến nhiều tỉnh thành, khiến hàng nghìn người đã sử dụng các sản phẩm giả và kém chất lượng này.
Ngày 12/09/2025, Đời sống Pháp luật đưa tin “Bí mật k:inh ho:àng bên trong gần 38.000 lọ nước yến thành phẩm tại xưởng sản xuất ở Đà Nẵng”. Nội dung chính như sau:
Tối 11/9, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Đà Nẵng cho biết, vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam Nguyễn Thanh Trường (SN 1989, trú phường An Biên, Hải Phòng) và Nguyễn Ngọc Châu (SN 1987, trú Đà Nẵng) để điều tra hành vi “Sản xuất, buôn bán hàng gi:ả là thực phẩm”.
Theo điều tra ban đầu, trong năm 2023 – 2024, Trường từ Hải Phòng vào Đà Nẵng, đứng ra lập 2 công ty chuyên sản xuất, kinh doanh yến hũ chưng gi:ả.
Để che giấu, Trường nhờ Châu và chị gái Châu đứng tên làm đại diện pháp luật. Tuy nhiên, thực tế mọi hoạt động đều do Trường trực tiếp quản lý, điều hành.
Công an kiểm tra, khám xét xưởng sản xuất yến gi:ả.
Đầu năm 2024, Trường mua sắm, trang bị máy móc, thiết bị và lập xưởng sản xuất yến chưng có trụ sở đóng tại phường Điện Bàn Đông (Đà Nẵng).
Trong quá trình sản xuất, thay vì sử dụng nguyên liệu yến thật, Trường đã chỉ đạo Châu nghiên cứu tạo ra sợi yến gi:ả, có hình dạng như thật.
Nước yến sào gi:ả trước khi được cho vào hũ, đóng gói.
Kết quả giám định nhiều loại nước yến tại đây không hề có Acid Sialic (thành phần dinh dưỡng chính của tổ yến).
Toàn bộ quy trình sản xuất, từ pha chế nguyên liệu, chiết yến vào lọ, dán nhãn, đóng gói… đều do 2 người này trực tiếp làm.
Công an đọc lệnh khởi tố bị can đối với Trường và Châu.
Sau khi hoàn thành, các sản phẩm yến gi:ả này được phân phối rầm rộ đến các cửa hàng bán lẻ tại Đà Nẵng, Thanh Hóa, Hải Phòng… qua đó đánh l:ừa hàng ngàn người tiêu dùng.
Để đấu tranh, bóc gỡ đường dây sản xuất và buôn bán “yến hũ chưng” gi:ả tinh vi này, Phòng Cảnh sát kinh tế đã phân công các tổ trinh sát theo dõi, nắm mọi phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng thông qua việc xác lập chuyên án để đấu tranh.
Khu vực sản xuất các hủ yến gi:ả.
Khám xét xưởng sản xuất của Công ty TNHH Vannest (địa chỉ tại phường Điện Bàn Đông, Đà Nẵng), công an thu giữ gần 38.000 lọ nước yến thành phẩm thuộc 15 loại khác nhau.
Kết quả giám định trong 15 loại yến trên, có 5 loại nước yến không hề có Acid Sialic (thành phần dinh dưỡng chính của tổ yến), 10 loại còn lại hàm lượng Acid Sialic chỉ có 1% so với yêu cầu chất lượng thông thường.
Trước đó, VNexpress đưa tin “Phân biệt yến sào thật – gi:ả”. Nội dung chính như sau:
Yến sào hay tổ yến chứa nhiều loại acid amin và nhiều nguyên tố vi lượng (sắt, canxi, natri, kẽm…) tốt cho sức khỏe. Tổ yến tác dụng tăng cường sức đề kháng, phục hồi chức năng phổi sau bệnh, chống suy nhược cơ thể, thúc đẩy tiêu hóa, kích thích vị giác, tăng cường hấp thu các chất dinh dưỡng…
Theo BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM – Cơ sở 3, thực tế thị trường hiện nay có 3 loại tổ yến gồm yến tự nhiên (hay yến đảo), yến nhà và yến gi:ả.
Cụ thể, yến tự nhiên là loại có giá trị cao nhất bởi sản lượng ít và quá trình khai thác nguy hiểm.
Yến nhà là loại được nuôi trong các nhà yến. Chim yến được dẫn về sinh sống, xây tổ và giữ tính hoang dã trong quá trình này. Nhờ đó hàm lượng chất dinh dưỡng trong tổ cũng không kém so với yến đảo.
Còn yến gi:ả là loại được trộn tinh vi với các chất khác như rong biển, gelatin bì heo, da cá… gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Ăn yến sào gi:ả ảnh hưởng sức khỏe thế nào
Bác sĩ Vũ cho hay trong thời gian đầu sử dụng yến gi:ả, cơ thể hầu như không có biểu hiện xấu nào. Tuy nhiên nếu ăn nhầm yến có tẩm chất tẩy trắng không rõ nguồn gốc, người dùng có thể bị đau bụng, thậm chí tăng khả năng bị ung thư.
Một số loại yến tẩm tạp chất như H2O2 (một chất cấm trong thực phẩm) được chuyên gia cảnh báo có nguy cơ làm tổn thương thành dạ dày, suy gan, suy thận và ung thư thành ruột.
Yến sào là một loại thực phẩm được lấy từ tổ chim yến. Ảnh: CTB
Phân biệt yến sào gi:ả ra sao?
Theo bác sĩ Vũ, đặc trưng nổi bật của tổ yến thật đó là sự chồng chéo, gắn liền nhau của nhiều lớp sợi trông như xơ mướp, các sợi yến đan xen vào nhau có thể tạo thành hình vòng cung.
Trong khi đó, tổ yến gi:ả được làm từ hỗn hợp đường và tinh bột, vì vậy sợi yến trông không tự nhiên và không chân thực. Các sợi yến gi:ả được đan xen vào nhau chặt chẽ và mềm mịn hơn rất nhiều so với tổ yến thật.
Một số cách phân biệt:
Nếm thử và kiểm tra vị ngọt
Chỉ cần lấy 1 sợi yến nhỏ rồi tiến hành nếm thử. Nếu sợi yến không quá ngọt, cảm giác vị như lòng trắng trứng thì đó là yến thật. Nếu yến sào có vị ngọt thì chắc chắn là yến kém chất lượng đã được trộn đường vào để tạo độ kết dính.
Soi tổ yến dưới ánh nắng mặt trời
Yến sào thật trước ánh sáng mặt trời, sợi yến có màu trắng đục và ánh sáng xuyên qua được. Còn đối với yến sào gi:ả khi đưa ra trước ánh sáng, sợi yến sẽ có hiện tượng phản quang và có màu trắng trong suốt.
Nhận biết qua độ nở của yến
Trung bình, tổ yến thật sẽ nở gấp 6 lần khi được ngâm trong nước. Khi chưng từ 30 đến 40 phút sau khi nở, sợi yến thật không bao giờ bị tan mất. Ngược lại với tổ yến gi:ả, sau khi được xử lý sẽ chỉ nở rất ít do đã bao phủ bởi các tạp chất nên bị chai sần và không thể nở.