Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa phát cảnh báo về 3 loại siro ho nhiễm độc, khuyến nghị các nước kiểm tra và báo cáo nếu phát hiện những sản phẩm này.
Theo báo Đời sống pháp luật có bài WHO cảnh báo 3 loại siro ho nhiễm độc gây c.h.e.t người tại “công xưởng dược phẩm của thế giới”. Nội dung như sau:
Theo cảnh báo ngày 13/10 của WHO, ba loại thuốc bị ảnh hưởng gồm Coldrif (của hãng Sresan Pharmaceutical), Respifresh TR (của Rednex Pharmaceuticals) và ReLife (của Shape Pharma). WHO nhận định những sản phẩm nhiễm độc này tiềm ẩn nguy cơ đáng kể, có thể gây bệnh nặng, thậm chí đe dọa tính mạng người dùng.
Trước đó, Tổ chức Kiểm soát Tiêu chuẩn Dược phẩm Trung ương Ấn Độ (CDSCO) thông báo với WHO những loại siro này được cho là có liên quan đến cái c.h.e.t của ít nhất 19 trẻ dưới 5 tuổi tại thành phố Chhindwara, bang Madhya Pradesh, trong tháng qua. Các nạn nhân đều tử vong sau khi uống siro ho Coldrif do hãng Sresan sản xuất.
Chai siro ho hiệu Coldrif được cho có liên quan đến cái c.h.e.t của 17 trẻ em ở thành phố Nagpur, Ấn Độ. Ảnh: Reuters
Vài tuần sau, kết quả xét nghiệm từ một phòng thí nghiệm ở Chennai đã xác nhận điều tồi tệ nhất. Chai siro đó chứa tới 48,6% diethylene glycol (DEG) – một dung môi công nghiệp cực độc không bao giờ được phép xuất hiện trong dược phẩm. DEG là chất độc thường dùng trong sản phẩm công nghiệp như chất chống đông ôtô. Đây là một chất làm ngọt giá rẻ, thường được dùng thay thế cho propylene glycol hoặc glycerin, nhưng lại gây tổn thương gan và suy thận cấp tính, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ.
Thảm kịch không dừng lại ở Madhya Pradesh. Tại bang Rajasthan lân cận, cái c.h.e.t của hai đứa trẻ khác, cũng được cho là sau khi dùng một loại siro ho dextromethorphan, thổi bùng lên sự phẫn nộ và buộc nhà chức trách phải vào cuộc.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các vụ ngộ độc hàng loạt do DEG đã xảy ra ở hơn 15 quốc gia kể từ năm 1937. Chỉ riêng năm 2023, siro ho sản xuất tại Ấn Độ đã bị cáo buộc liên quan cái c.h.e.t của ít nhất 70 trẻ em ở Gambia và 18 trẻ ở Uzbekistan. Trước đó, giai đoạn 2019-2020, 12 trẻ em dưới 5 tuổi đã tử vong tại Jammu (vùng Kashmir do Ấn Độ quản lý) vì nguyên nhân tương tự. Các nhà hoạt động tin rằng con số thực tế còn cao hơn rất nhiều, bởi nhiều ca tử vong ở vùng nông thôn không được báo cáo hoặc chẩn đoán chính xác.
Mỗi khi một thảm kịch xảy ra, các nhà quản lý lại cam kết cải cách, nhưng những chai siro tử thần vẫn len lỏi trở lại thị trường. Thực trạng này phơi bày một thị trường dược phẩm manh mún và một hệ thống quản lý yếu kém, đang vật lộn để giám sát hàng nghìn nhà sản xuất nhỏ lẻ, thường tung ra các loại siro giá rẻ, không được cấp phép và bán tự do không cần kê đơn.
Sau thời gian lẩn trốn, S. Ranganathan, chủ hãng dược Sresan, đã bị bắt. Hiện cơ quan y tế Ấn Độ khuyến cáo người dân không sử dụng thêm siro Respifresh và ReLife do các sản phẩm này cũng chứa hóa chất độc tương tự.
CDSCO khẳng định không có sản phẩm nhiễm độc nào trong số này được xuất khẩu khỏi Ấn Độ và không có bằng chứng về việc xuất khẩu trái phép. Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cũng xác nhận những loại siro ho độc hại này chưa được vận chuyển đến Mỹ. Bộ Y tế Việt Nam chưa đưa ra cảnh báo về vấn đề này.
Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về chất lượng dược phẩm tại Ấn Độ, quốc gia được mệnh danh là “công xưởng dược phẩm của thế giới”.
VTV có bài viết “12 trẻ em tử vong nghi liên quan đến siro ho, Ấn Độ ra khuyến cáo y tế khẩn” với nội dung như sau:
(Ảnh chụp màn hình – Nguồn: India Today)
Tuy nhiên, các xét nghiệm mới nhất cho thấy không phát hiện hóa chất gây độc trong các mẫu thuốc, khiến nguyên nhân tử vong trở nên phức tạp hơn.
Theo kết quả phân tích tại Chhindwara (Madhya Pradesh), nơi ghi nhận 9 ca tử vong, các mẫu siro ho không chứa diethylene glycol (DEG) hay ethylene glycol (EG) – hai hóa chất công nghiệp từng gây nhiều vụ ngộ độc thuốc trẻ em trên thế giới. Trước đó, báo cáo sinh thiết thận của một số nạn nhân từng gợi ý khả năng nhiễm DEG.
Trong khi đó, 13 trẻ khác đang được điều trị tại Nagpur, 4 em trong tình trạng nguy kịch. Các triệu chứng chung gồm: sốt, cảm lạnh, sau đó khó tiểu và suy thận cấp. Giới chức y tế đã sàng lọc hơn 1.400 trẻ em tại khu vực, song chưa phát hiện mầm bệnh rõ ràng.
(Ảnh chụp màn hình – Nguồn: NDTV)
Một ủy ban liên ngành gồm cơ quan quản lý dược quốc gia Ấn Độ đã được thành lập để mở rộng điều tra. Các giả thuyết khác như nguồn nước ô nhiễm, vi khuẩn Leptospira, hay tác nhân hô hấp đang được kiểm tra. Viện Virus học Quốc gia Ấn Độ NIV Pune đã phát hiện dấu hiệu nhiễm Leptospirosis trong mẫu máu của một nạn nhân.
Trước sự hoang mang của dư luận về những ca tử vong ở trẻ em chưa rõ nguyên nhân, Bộ Y tế nước này đã ban hành cảnh báo khẩn: không kê đơn siro ho cho trẻ dưới 2 tuổi và nhấn mạnh đa số bệnh ho cấp tính ở trẻ em tự khỏi, không cần thuốc.
Bé trai 8 tuổi được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng: Bác sĩ cảnh báo 2 thực phẩm chính là thủ phạm đầu tiên
Các quan chức địa phương kêu gọi cha mẹ không tự ý mua thuốc cho trẻ từ nguồn không rõ ràng, đồng thời khẳng định chính quyền đang làm việc 24/24 để xác định nguyên nhân và hỗ trợ điều trị.
Hiện tại, cơ quan chức năng đang điều tra trọng tâm vào hai loại siro là Coldrif (sản xuất tại Tamil Nadu) và Nexa/Nextro DS (Himachal Pradesh). Cơ quan Quản lý Thuốc Madhya Pradesh cho biết 13 mẫu thuốc, gồm kháng sinh và hạ sốt, đã được kiểm tra và không phát hiện nhiễm DEG hay EG. Kết quả kiểm nghiệm đối với hai loại siro ho sẽ có trong thời gian sớm nhất.
Tại Rajasthan, nơi ghi nhận 3 ca tử vong, cơ quan chức năng khẳng định loại siro Dextromethorphan HBr trong hai ca không chứa propylene glycol – tiền chất có thể sinh DEG/EG. Tuy vậy, đây là chế phẩm không khuyến cáo sử dụng cho trẻ nhỏ.
Đặc biệt, một số trường hợp đau lòng được ghi nhận ở nhiều gia đình. Tại Chhindwara, ông Yasin Khan – tài xế mất con trai – cho biết: “Tôi đã bán chiếc xe để cứu con, nhưng cháu vẫn qua đời chỉ hai tuần sau khi phát sốt và suy thận”.
Vụ việc hiện gây lo ngại lớn trong dư luận Ấn Độ khi gợi nhắc những thảm kịch ngộ độc siro từng xảy ra tại nhiều quốc gia, nhấn mạnh yêu cầu siết chặt quản lý dược phẩm và hướng dẫn sử dụng an toàn cho trẻ em.