Bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, bỏ quy định đình chỉ với học sinh, phụ nữ độc thân có quyền sinh con bằng IVF… là các chính sách mới từ tháng 10.
Ngày 1/10/2025 trên trang VTC có đăng tải bài viết: “Chính sách mới nổi bật có hiệu lực từ tháng 10/2025” với nội dung cụ thể như sau:
Chấm dứt độc quyền sản xuất vàng miếng
Nghị định số 232/2025 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, có hiệu lực từ ngày 10/10.
Theo đó, Nghị định 232/2025 bãi bỏ khoản 3 Điều 4 của Nghị định 24/2012 (Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng).
Đồng thời, sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng hoạt động sản xuất vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện và phải được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép. Việc sửa đổi, bổ sung phù hợp với mục tiêu chuyển từ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng sang cơ chế cấp phép hoạt động sản xuất vàng miếng.
Cũng theo Nghị định mới, từ ngày 10/10 doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng, có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên sẽ được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp giấy phép sản xuất vàng miếng nếu đáp ứng đủ các điều kiện liên quan hoạt động kinh doanh vàng.
Tương tự, ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp giấy phép sản xuất vàng miếng khi đáp ứng đủ các điều kiện đặc thù và phải có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên.
Mua, bán vàng từ 20 triệu đồng phải chuyển khoản
Nghị định số 232/2025 của Chính phủ cũng bổ sung quy định về thanh toán mua, bán vàng.
Cụ thể, từ ngày 10/10, việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Việc bổ sung quy định nêu trên để đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng nhưng không tạo thêm nghĩa vụ của khách hàng do việc xác thực đã được thực hiện khi khách hàng mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Quy định này cũng nhằm tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng.
Bỏ quy định đình chỉ học tập với học sinh
Quy định này được Bộ GD&ĐT ban hành tại Thông tư 19 về khen thưởng và kỷ luật học sinh, chính thức có hiệu lực từ 31/10. Thông tư mới này sẽ thay thế cho Thông tư 08 hướng dẫn về việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh các trường phổ thông có từ năm 1988, cách đây gần 40 năm.
Theo thông tư mới, học sinh bị kỷ luật nếu vi phạm Luật Giáo dục, nội quy của trường hoặc cơ quan chức năng. Các hành vi học sinh không được làm là xúc phạm nhân phẩm, xâm phạm thân thể người khác; đánh nhau; gian lận thi cử; dùng điện thoại trong giờ học mà không được giáo viên cho phép, không với mục đích học tập; sử dụng chất kích thích, vi phạm pháp luật.
Tùy mức độ, các học sinh ở bậc Tiểu học bị nhắc nhở hoặc yêu cầu xin lỗi; học sinh cấp THCS, THPT bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm. Như vậy, so với Thông tư 08 và các quy định trước đó, việc tạm dừng học và đình chỉ học đối với học sinh bị bãi bỏ.
Bên cạnh kỷ luật, Thông tư 19 đã bổ sung nhiều hoạt động hỗ trợ nhằm giúp học sinh khắc phục hành vi vi phạm. Trong đó, các em sẽ được khuyên bảo, động viên để tự nhận thức hành vi sai trái; được theo dõi, tư vấn trong quá trình khắc phục; tham gia hoạt động tư vấn học đường, công tác xã hội, giáo dục kỹ năng và các hoạt động khác do nhà trường tổ chức.
Thêm 3 khoản thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân
Từ ngày 1/10, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo có hiệu lực, mở ra nhiều cơ chế ưu đãi thuế đối với các cá nhân tham gia vào hoạt động khoa học, công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đáng chú ý, có thêm 3 khoản thu nhập sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân.
Một là thu nhập từ tiền lương, tiền công mà cá nhân nhận được khi thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Hai là thu nhập từ quyền tác giả đối với kết quả nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, khi kết quả này được thương mại hóa theo đúng quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo.
Ba là thu nhập của các nhà đầu tư cá nhân, chuyên gia, sáng lập viên khi tham gia dự án khởi nghiệp sáng tạo hoặc góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm.
Chính sách miễn thuế này nhằm mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi về tài chính, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vào thực tiễn sản xuất – kinh doanh.
Phụ nữ độc thân được quyền sinh con bằng IVF
Từ ngày 1/10, Nghị định số 207/2025 của Chính phủ quy định về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có hiệu lực thi hành.
Theo đó, phụ nữ độc thân tại Việt Nam sẽ chính thức có quyền tiếp cận các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và đông lạnh trứng nếu có nguyện vọng.
Quy định này đánh dấu bước tiến lớn trong quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam.
Trước đây, Nghị định 10/2015 quy định phụ nữ độc thân có quyền sinh con bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Nay chỉ cần họ có nguyện vọng là đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản này.
Trước đó, vào ngày 25/8/2025 trên VOV cũng đăng tải bài viết: “Thêm 3 khoản thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân từ 1/10/2025” với thông tin chính như sau:
Từ ngày 1/10/2025, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo chính thức có hiệu lực, mở ra nhiều cơ chế ưu đãi thuế đối với các cá nhân tham gia vào hoạt động khoa học, công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đáng chú ý, có thêm 3 khoản thu nhập sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
Cụ thể, khoản 3 Điều 71 Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 đã bổ sung các khoản 18, 19, 20 vào sau khoản 17 Điều 4 về thu nhập được miễn thuế quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 26/2012/QH13, Luật số 71/2014/QH13, Luật số 31/2024/QH15, Luật số 43/2024/QH15, Luật số 48/2024/QH15, Luật số 56/2024/QH15 và Luật số 71/2025/QH15.
Theo khoản 3 Điều 71 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, ba khoản thu nhập mới được bổ sung vào danh mục miễn thuế thu nhập cá nhân (theo Điều 4 Luật Thuế TNCN 2007) bao gồm:
Thu nhập từ tiền lương, tiền công mà cá nhân nhận được khi thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo;
Thu nhập từ quyền tác giả đối với kết quả nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, khi kết quả này được thương mại hóa theo đúng quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo;
Thu nhập của các nhà đầu tư cá nhân, chuyên gia, sáng lập viên khi tham gia dự án khởi nghiệp sáng tạo hoặc góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm.
Chính sách miễn thuế này nhằm mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi về tài chính, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vào thực tiễn sản xuất – kinh doanh.
Cùng với Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Bộ Tài chính hiện đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi, với nhiều nội dung quan trọng nhằm đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ.
Một trong những điểm nổi bật của dự thảo này là đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công đối với các nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sử dụng ngân sách nhà nước.
Đặc biệt, để tăng sức hút và giữ chân nhân lực chất lượng cao, Bộ Tài chính đề xuất:
Miễn thuế TNCN trong 2 năm đầu, và giảm 50% số thuế phải nộp trong 4 năm tiếp theo đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của: Chuyên gia, nhà khoa học làm việc cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; Trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); Trung tâm đổi mới sáng tạo; Tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Giảm 50% thuế TNCN cho cá nhân là nhân lực công nghệ cao làm việc tại các doanh nghiệp, dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao, ứng dụng công nghệ cao, CNTT, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và một số lĩnh vực ưu tiên khác theo định hướng phát triển của Đảng và Nhà nước.
Chính phủ sẽ có quy định chi tiết về điều kiện, đối tượng được hưởng chính sách thuế ưu đãi nói trên.
Ngoài ra, khi thu nhập từ các kết quả nghiên cứu khoa học được thương mại hóa cũng được miễn thuế, điều này sẽ khuyến khích giới nghiên cứu đẩy mạnh ứng dụng thực tiễn, góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng đổi mới sáng tạo, công nghệ cao và phát triển bền vững.
Việc bổ sung các chính sách ưu đãi thuế thu nhập cá nhân nói trên không chỉ thể hiện sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật mà còn truyền tải thông điệp mạnh mẽ về việc Nhà nước ưu tiên phát triển nền kinh tế dựa trên tri thức và đổi mới sáng tạo. Trong bối cảnh cạnh tranh nguồn lực chất lượng cao đang ngày càng khốc liệt, chính sách miễn, giảm thuế TNCN là “đòn bẩy” hữu hiệu để thu hút đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học, nhà đầu tư và sáng lập viên tài năng trong nước cũng như quốc tế. Đây cũng là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu và chuyên gia công nghệ tận dụng chính sách thuế ưu đãi, phát triển các dự án mang tính đột phá trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng số hóa và hội nhập.