Loại ung thư mắt này thường gặp hơn ở trẻ em: U nguyên bào võng mạc (Retinoblastoma). Nên cần đặc biệt lưu ý!
Theo báo Đời sống pháp luật có bài MẮT cũng có thể UT! Nếu có 5 dấu hiệu này tức là võng mạc đang “giấu” khối u. Nội dung như sau:
Loại UT mắt này thường gặp hơn ở trẻ em: U nguyên bào võng mạc (Retinoblastoma). Nên cần đặc biệt lưu ý!
Không phải ai cũng biết rằng, mắt – cơ quan tưởng như nhỏ bé và dễ quan sát – cũng có thể bị UT. Trong số đó, u nguyên bào võng mạc là một dạng UT hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, thường xuất hiện ở trẻ nhỏ nhưng người trưởng thành cũng có nguy cơ. Nếu không phát hiện sớm, khối u có thể lan rộng, ảnh hưởng tới thị lực, thậm chí đe dọa tính mạng.
UT nguyên bào võng mạc nguy hiểm thế nào?
U nguyên bào võng mạc là một khối u ác tính phát triển trong võng mạc – lớp mô mỏng ở phía sau mắt có vai trò tiếp nhận ánh sáng và truyền tín hiệu hình ảnh tới não. Đây là dạng UT mắt phổ biến nhất ở trẻ nhỏ, nhưng trường hợp người lớn mắc bệnh cũng đã được ghi nhận.
Ảnh minh họa
Căn bệnh này có thể âm thầm phát triển mà không gây đau đớn, không làm mắt đỏ hay chảy nước, nên thường bị bỏ qua cho tới khi đã ở giai đoạn muộn. Khi đó, không chỉ thị lực bị phá hủy mà khối u còn có thể lan ra dây thần kinh thị giác, não, xương hoặc tủy sống.
Tỷ lệ sống phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát hiện bệnh. Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, có tới 90-95% bệnh nhân có thể được chữa khỏi. Nhưng nếu để khối u di căn, tiên lượng sống sẽ giảm đáng kể.
5 dấu hiệu cảnh báo khối u trong võng mạc
Dưới đây là 5 dấu hiệu ban đầu của u nguyên bào võng mạc. 3 trong số đó rất dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề thông thường ở mắt, vì vậy cần được đặc biệt cảnh giác:
1. Ánh trắng bất thường trong mắt khi chụp ảnh
Đây là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Khi chụp ảnh có đèn flash, mắt bị UT có thể phát ra ánh sáng trắng thay vì màu đỏ bình thường. Hiện tượng này do ánh sáng phản chiếu từ khối u trong võng mạc. Nếu bạn phát hiện tình trạng này xuất hiện nhiều lần ở cùng một mắt, hãy đưa người bệnh đi khám ngay.
Ảnh minh họa
2. Mắt lác (lé)
U nguyên bào võng mạc có thể làm lệch trục mắt khiến hai mắt nhìn không cùng một hướng. Nếu trẻ bỗng nhiên bị lác hoặc lé, đặc biệt chỉ xảy ra ở một mắt, cần kiểm tra kỹ lưỡng vì rất có thể khối u đang chèn ép hoặc phá vỡ chức năng võng mạc.
3. Mắt mờ, nhìn kém, phản ứng ánh sáng kém
Thị lực suy giảm rõ rệt, không nhìn rõ đồ vật, hay nhầm lẫn vật thể dù ở khoảng cách gần cũng có thể là dấu hiệu ban đầu. Một số trường hợp mắt có thể mờ đục như có lớp sương bao phủ. Đây là triệu chứng thường bị nhầm với cận thị hoặc mỏi mắt đơn thuần.
4. Đồng tử giãn to bất thường, không phản xạ ánh sáng
Ở giai đoạn nặng hơn, đồng tử mắt bên bị khối u có thể giãn rộng, mất phản xạ với ánh sáng hoặc có màu sắc khác thường. Điều này chứng tỏ võng mạc đang bị tổn thương nghiêm trọng.
5. Đau mắt, sưng nề, hoặc mắt bị lồi ra ngoài
Ảnh minh họa
Khi khối u phát triển lớn, người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ trong hốc mắt, mí sưng to, mắt lồi ra – dấu hiệu khối u đang xâm lấn ra ngoài nhãn cầu. Ở giai đoạn này, thị lực thường đã giảm nghiêm trọng, thậm chí mất hoàn toàn ở bên mắt tổn thương.
Ngày 14/08/2025 Đời sống pháp luật đưa tin “Nếu trong người có UT, 5 bộ phận này sẽ chuyển sang màu đen, tiếc rằng ít ai để ý!”. Nội dung chính như sau:
UT là 1 trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho con người. Đặc biệt là khi tỷ lệ mắc bệnh ngày càng cao do những thay đổi tiêu cực từ môi trường sống cũng như thói quen sinh hoạt. Mỗi loại UT lại có các dấu hiệu khác nhau, dễ bị nhầm lẫn hoặc bỏ qua nếu không không đủ kiến thức và sự tinh ý. Tuy nhiên, cuộc sống quá bận rộn và sự chủ quan trong chăm sóc sức khỏe khiến rất nhiều người phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, mất đi cơ hội điều trị.
Vì vậy, nếu 5 bộ phận sau đây chuyển sang màu đen bất thường thì hãy đi thăm khám ngay kẻo UT tàn phá cơ thể:
1. Cổ đen
Vùng cổ xuất hiện các mảng da sẫm màu, dày lên, sờ thấy sần, thường gặp ở các nếp gấp da có thể không chỉ là vấn đề vệ sinh hay “cơ địa” mà là dấu hiệu của bệnh gai đen. Ngoài liên quan đến béo phì, tiểu đường, bệnh tuyến giáp, tình trạng này còn cảnh báo rối loạn nội tiết hoặc hội chứng buồng trứng đa nang. Trong một số trường hợp hiếm, đây là tín hiệu báo động sớm của UT, đặc biệt là UT dạ dày, gan, tụy hoặc tuyến giáp.
Ảnh minh họa
Bệnh gai đen hình thành do tình trạng kháng insulin hoặc tăng trưởng bất thường của tế bào, khiến da đổi màu và dày lên. Nếu đi kèm sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi, chán ăn hay đau bụng mơ hồ, cần khám chuyên khoa ngay. Phát hiện sớm không chỉ giúp điều trị bệnh nền mà còn kịp thời loại trừ hoặc xử lý các khối u ác tính tiềm ẩn.
2. Móng tay đen
Những vệt sọc đen hoặc mảng tối màu trên móng tay, móng chân, đặc biệt khi không bị chấn thương trước đó, có thể là dấu hiệu của UT hắc tố (melanoma) hoặc UT biểu mô tế bào vảy dưới móng. Đây là dạng UT da nguy hiểm, dễ bị bỏ qua vì nhầm với nấm móng hay tổn thương cơ học.
Tuy nhiên, móng tay đen cũng liên quan tới bệnh tim mạch mạn tính, viêm nội tâm mạc, bệnh Addison hoặc thiếu máu ác tính. Nếu vệt đen lan rộng, không đều màu, kèm theo móng giòn, biến dạng hoặc đau, người bệnh cần đi khám sớm. Bởi khi khối u xâm lấn, tế bào UT có thể di căn sang hạch và cơ quan khác.
3. Da mặt đen sạm
Da mặt tối màu, xỉn, kèm theo mảng nâu trên trán, mũi hoặc gò má, có thể xuất phát từ bệnh gan mạn tính, xơ gan, UT gan. Khi gan bị tổn thương, quá trình chuyển hóa melanin và bilirubin bị rối loạn, gây tích tụ sắc tố dưới da. Điều này còn làm estrogen tăng, dẫn đến giãn mạch và biến đổi màu sắc da.
Ngoài ra, sạm da cũng gặp ở bệnh Addison, bệnh thận mạn, rối loạn nội tiết hoặc một số bệnh UT đường tiêu hóa, phổi và tuyến thượng thận. Nếu tình trạng này đi kèm vàng da, đau hạ sườn phải, ngứa toàn thân hoặc sụt cân nhanh, cần tầm soát sớm để loại trừ nguyên nhân ác tính.
4. Tay chân hay có vết bầm, thâm đen
Các vết bầm tím xuất hiện liên tục, lan rộng, không do va chạm rõ ràng, là dấu hiệu cảnh báo rối loạn đông máu hoặc các bệnh lý nghiêm trọng như UT máu, UT tủy xương, hội chứng rối loạn sinh tủy. Chúng hình thành khi tiểu cầu giảm hoặc chức năng đông máu bị phá vỡ.
Ngoài UT, hiện tượng này còn gặp ở bệnh nhân thiếu vitamin C, bệnh gan mạn, viêm mạch máu, lupus ban đỏ hoặc haemophilia. Nếu kèm sốt, mệt mỏi, sụt cân, nhiễm trùng tái phát, nguy cơ bệnh huyết học càng cao. Việc trì hoãn khám sẽ khiến quá trình điều trị phức tạp và tiên lượng xấu hơn.
Ảnh minh họa
5. Môi đen
Môi chuyển thâm đen toàn bộ hoặc xuất hiện đốm đen bất thường, đặc biệt khi kèm khô môi, nứt nẻ, mệt mỏi, chán ăn, có thể liên quan đến UT gan, UT dạ dày hoặc UT khoang miệng. Các đốm loét màu đen không lành, sáng bóng như sẹo hoặc dễ chảy máu là dấu hiệu đáng báo động.
Ngoài UT, môi đen cũng có thể do bệnh Hemochromatosis (thừa sắt), bệnh tim mạch mạn, bệnh Addison hoặc thiếu máu mạn tính. Nếu sắc môi thay đổi nhanh, không đều màu, kèm hạch cổ nổi, đau khi nuốt, người bệnh cần khám ngay để phát hiện và xử lý kịp thời các bệnh lý nguy hiểm.