Đó là loại gia vị không thể thiếu trong mọi căn bếp. Thế nhưng, ăn quá ít hay quá nhiều đều gây ra hàng loạt vấn đề sức khoẻ.
Ngày 24/9/2025, Tạp chí Thanh niên Việt đã đăng tải bài viết với tiêu đề: “Người phụ nữ suýt mất mạng vì thiếu trầm trọng loại gia vị ai cũng bảo nhau ‘ăn càng ít thì càng khoẻ'”. Nội dung như sau:
Đó chính là muối. Loại gia vị này không thể thiếu với cả ẩm thực lẫn sức khoẻ. Thế nhưng, rất nhiều người đang mắc sai lầm khi cho rằng ăn càng ít muối càng tốt cho sức khỏe. Bởi giống như uống nước, lượng muối hấp thụ quá nhiều hay quá ít đều gây hại cho cơ thể, thậm chí gây nguy hiểm tính mạng. Trường hợp của người phụ nữ khoảng 50 tuổi họ Trương (Đài Loan, Trung Quốc) chính là một ví dụ điển hình.
Tiến sĩ Zeng Yuqi, Trưởng khoa Cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tân Đài (Trung Quốc) kể lại, bà Trương nhập viện trong tình trạng co giật, cơ thể mệt mỏi rã rời, trạng thái tinh thần không ổn định. Kết quả chẩn đoán hạ natri máu nghiêm trọng và các dấu hiệu ngộ độc nước, dẫn tới nguy hiểm tính mạng.
Hoá ra, bà Trương vốn có huyết áp hơi cao, được bác sĩ dặn dò kiểm soát lượng muối khi ăn uống. Đồng thời xem được một đoạn video cảnh báo tác hại của việc ăn thừa muối trên mạng xã hội. Thế nhưng, thay vì nghe theo hướng dẫn, bà lại cắt giảm muối một cách cực đoan và cố gắng uống thật nhiều nước mối ngày.
Trong gần một tháng liên tục, ba bữa một ngày bà gần như không ăn một hạt muối, nước mắm nước tương cũng hạn chế tối đa. Lượng nước mỗi ngày uống vào luôn trên 3 lít, còn thường tập trung uống một cách “nhồi nhét” trong khoảng thời gian ngắn. Ngày phải đi cấp cứu, bà Trương uống tới gần 7 lít nước. May mắn là được người nhà phát hiện sớm, bác sĩ điều trị kịp thời nên bà đã giữ được mạng sống.
Bác sĩ cảnh báo mức độ nguy hiểm của hạ natri máu và ngộ độc nước
Tiến sĩ Zeng Yuqi giải thích, hạ natri máu xảy ra khi nồng độ natri huyết thanh giảm dưới 135 mEq/L (mức bình thường 135 – 145 mEq/L). Natri là chất điện giải quan trọng giúp duy trì cân bằng nước trong và ngoài tế bào. Khi ăn quá ít muối hoặc uống quá nhiều nước, lượng natri trong máu bị pha loãng khiến tế bào phình ra, dẫn đến phù não, rối loạn thần kinh và có thể tử vong.
Ở mức độ mãn tính, natri giảm từ từ trong vài ngày, triệu chứng thường nhẹ, nhưng khi chỉ số này tụt nhanh sẽ gây hạ natri cấp tính, dễ dẫn đến co giật, hôn mê. Đặc biệt, phụ nữ tiền mãn kinh như bà Trương có nguy cơ tổn thương não cao hơn do sự ảnh hưởng của hormone đến khả năng điều hòa natri. Các dấu hiệu cảnh báo hạ natri máu bao gồm:
– Buồn nôn và nôn.
– Đau đầu.
– Lú lẫn, suy giảm nhận thức.
– Mệt mỏi, buồn ngủ mọi lúc.
– Bồn chồn và cáu kỉnh.
– Yếu cơ, co thắt hoặc chuột rút.
– Co giật.
– Rơi vào hôn mê.
Còn với tình trạng ngộ độc nước, nhiều người cho rằng nó chỉ xảy ra khi uống phải nước nhiễm độc, nước bẩn… Nhưng thực tế, uống quá nhiều nước, nhất là uống liên tục trong khoảng thời gian ngắn của một ngày như bà Trương cũng có thể gây ra ngộ độc nước.
Ngộ độc nước xảy ra khi cơ thể không thể hấp thụ hết lượng nước quá lớn mà chúng ta uống vào. Nhiều nghiên cứu chỉ ra là khoảng trên 5 lít nước. Lúc này, sự cân bằng điện giải trong cơ thể chúng ta bị mất do tăng quá cao hydrat. Dẫn tới các triệu chứng như: đau đầu, có cảm giác buồn nôn, cơ thể bị yếu, mất sức, dễ bị chuột rút, huyết áp tăng, có thể bị trướng bụng…
Đồng thời, ngộ độc nước do uống quá nhiều nước còn dễ dẫn tới hạ natri máu cấp tính. Đó là lý do mà tính mạng của bà Trương “ngàn cân treo sợi tóc” bởi cùng lúc đối mặt với 2 tình trạng này, cộng thêm bà đã mãn kinh và có tiền sử cao huyết áp.
Ăn bao nhiêu muối và uống bao nhiêu nước là đủ?
Các chuyên gia khẳng định, cả thiếu muối lẫn thừa muối đều gây hại. Ăn quá ít dễ dẫn tới hạ natri máu, tụt huyết áp, suy giảm chức năng cơ, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Ngược lại, ăn quá nhiều muối lại làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, thận, ung thư dạ dày và loãng xương.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, một người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ dưới 2g natri mỗi ngày (tương đương dưới 5g muối). Mức tối thiểu cơ thể cần là 200 – 500mg natri, tức khoảng 0,5 – 1,2g muối. Hiệp hội Tim mạch Mỹ còn khuyến nghị thận trọng hơn, chỉ nên giữ ở mức 1,5g natri/ngày, đặc biệt với người cao huyết áp hoặc có nguy cơ tim mạch.
Về nước, khuyến nghị trung bình là 2 lít mỗi ngày hoặc khoảng 30 – 40ml nước cho mỗi kg cân nặng cơ thể. Nhưng có thể dao động theo thể trạng, môi trường và nhu cầu vận động. Uống đủ và rải rác trong ngày mới tốt, còn uống dồn dập quá nhiều một lúc dễ gây ngộ độc nước, làm loãng natri và nhiều vấn đề khác.
Trước đó, báo Đời sống pháp luật đã đăng tải bài viết với tiêu đề: “Loại gia vị Việt Nam sản xuất 1 triệu tấn mỗi năm, biết cách dùng thì lợi đủ đường”. Cụ thể như sau:
Muối được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, ví dụ như chế biến thực phẩm, y tế và công nghiệp…
Việt Nam là nước sản xuất được muối nhưng vẫn phải nhập khẩu thêm để đáp ứng đủ nhu cầu. Theo Báo Công Thương, mỗi năm Việt Nam bỏ ra hàng tỷ USD nhập khẩu muối. Nghịch lý này xuất phát từ nguyên nhân chính là công nghệ chế biến muối không đáp ứng được nhu cầu của các đơn vị sản xuất trong nước.
Cụ thể, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết nhu cầu tiêu thụ muối nước ta vào khoảng 1,5 – 1,6 triệu tấn mỗi năm nhưng sức sản xuất trong nước đáp ứng được khoảng 1 triệu tấn, chủ yếu là muối ăn, VTV News đưa tin.
Còn muối cho công nghiệp và y tế vẫn phải nhập khẩu, với khối lượng từ 400.000 – 600.000 tấn mỗi năm.
Riêng với muối ăn, đây là loại gia vị quen thuộc trong mỗi căn bếp. Nếu dùng với lượng đúng, đủ muối sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Lợi ích của muối ăn
BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, muối ăn còn gọi là thực diêm, có thành phần hóa học là Natri chloride (NaCl).
Theo y học cổ truyền, muối ăn có vị mặn, tính hàn, không độc, có tác dụng thông thổ (gây nôn), thanh hỏa (làm mát), lương huyết (mát huyết), thông tiện, giải độc. Từ lâu, muối ăn được dùng làm gia vị và làm thuốc.
Trong cuộc sống hằng ngày, muối ăn mang lại rất nhiều lợi ích mà nhiều người chưa biết.
Giảm đau – sát khuẩn
Bác sĩ Vũ cho biết muối có tính sát trùng, do vậy có thể giúp giảm tình trạng đau, viêm họng hiệu quả. Người bị đau họng nên súc miệng với muối pha nước ấm nhiều lần trong ngày.
Trường hợp viêm nướu, đau răng, dùng nước muối ấm sức ngậm, sức miệng sẽ giúp giảm đau. Người hay bị chảy máu nướu răng, sáng tối dùng muối nhuyễn đánh răng, dùng liên tục sẽ đạt hiệu quả.
Giảm ngứa, đau khi côn trùng cắn
Việt Nam là đất nước nhiệt đới nên có rất nhiều loại côn trùng, nguy cơ bị côn trùng cắn cũng sẽ cao. Trong trường hợp này, để giảm ngứa, rát, bác sĩ Vũ khuyên dùng hỗn hợp muối và nước, tạo thành bột nhão để bôi lên chỗ bị cắn, để đến khi khô sẽ làm giảm ngứa hoặc đau.
Tốt cho tiêu hóa
Người bị đau bụng do lạnh có thể dùng 250g muối rang cho nóng, bọc vào túi vải chườm vùng bụng. Mỗi lần chườm 10 phút, ngày 3 lần, có tác dụng giảm đau và làm ấm bụng.
Theo bác sĩ Vũ, muối còn được biết đến có tác dụng điều trị bệnh trĩ, nứt hậu môn: dùng ít muối pha với nước nóng, ngồi ngâm.
Tốt cho da
Dân gian thường dùng muối để giảm rụng tóc. Bác sĩ Vũ cho hay khi gội đầu, pha một ít muối vào nước, giúp giảm thiểu tóc rụng.
Muối còn được biết đến có tác dụng phòng trị viêm da. Dùng muối rửa tay chân hằng ngày giúp phòng ngừa tình trạng viêm da, hỗ trợ da khỏe mạnh.
Theo bác sĩ Vũ, muối hạt có tác dụng điều trị nổi mề đay. Dùng muối hạt 40g hòa tan với 100ml nước nóng. Trước tiên làm sạch da tại chỗ, sau đó mới dùng nước muối này để chà rửa vùng mề đay.
Tốt cho khớp
Bác sĩ Vũ cho hay muối hột thường được sử dụng giúp giảm đau khớp. Người bị đau nhức khớp hay viêm khớp do phong thấp, dùng muối hột 1 kg, rang nóng, bọc trong túi vải, ủi đắp tại chỗ, mỗi tối 1 lần, thực hiện trong 30 phút, dùng trong 7 ngày (một liệu trình).
Một số bài thuốc khác dùng muối ăn
– Chữa đau đầu, sổ mũi: hành 250g, cắt nhuyễn, cùng muối cho vào chảo rang nóng, bọc trong túi vải, đắp nóng trên trán.
– Chữa cảm mạo do lạnh: gừng tươi sau khi giã nhuyễn, rang nóng với muối, chứa trong túi vải, đắp lên trán.
– Chữa viêm mũi dị ứng: Pha muối vào chậu nước nóng, trùm khăn lên đầu, xông vùng mặt, hai lỗ mũi.
– Mất nước do say nắng: Ngày nắng nóng sau khi vã mồ hôi, mất nhiều nước, dùng gừng tươi 3 lát, muối 5g, trà xanh 5g, sắc uống.
Bác sĩ Vũ lưu ý muối rất quan trọng với đời sống con người, có rất nhiều ứng dụng, tốt cho sức khỏe nếu biết dùng đúng và đủ. Tuy nhiên, người dân tuyệt đối không lạm dụng muối, sẽ có hại cho tim, thận, xương.