Lịch sử đã chứng kiến những cơn địa chấn giá vàng từng làm rung chuyển thị trường tài chính thế giới.
Ngày 23/3/2025, Tạp chí Thanh niên Việt đã đăng tải bài viết với tiêu đề: “Những cơn địa chấn giá vàng: Đâu là mức giá cao nhất từng được ghi nhận?”. Nội dung như sau:
Vàng, biểu tượng của sự ổn định và giá trị vĩnh cửu, không phải lúc nào cũng giữ được vị thế bất khả xâm phạm của mình. Trong lịch sử kinh tế thế giới, đã có những thời điểm giá vàng biến động mạnh mẽ, gây ra những cơn “địa chấn” tài chính, ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống kinh tế – xã hội.
Cơn sốt vàng những năm 1970: Khi niềm tin vào “vàng” bị lung lay
Giai đoạn này chứng kiến sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods, hệ thống tiền tệ quốc tế được thiết lập sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, trong đó đồng đô la Mỹ được neo giá vào vàng. Sự sụp đổ này, kết hợp với lạm phát phi mã, bất ổn chính trị, đặc biệt là cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, đã tạo ra một môi trường bất ổn kinh tế toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, vàng trở thành một tài sản trú ẩn an toàn, thu hút dòng vốn đầu tư ồ ạt. Giá vàng tăng vọt, đạt mức cao kỷ lục 850 USD/ounce vào tháng 1/1980. Cơn sốt vàng này không chỉ gây ra sự biến động mạnh mẽ trên thị trường tài chính, mà còn làm thay đổi nhận thức của các nhà đầu tư về vai trò của vàng như một tài sản trú ẩn an toàn. Họ nhận ra rằng, trong những thời điểm bất ổn, vàng có thể bảo vệ giá trị tài sản tốt hơn so với các loại tiền tệ hoặc tài sản tài chính khác.
Khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008: “Vàng” trở thành “cứu cánh” giữa cơn bão tài chính
Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, bắt nguồn từ sự sụp đổ của thị trường nhà đất và các tổ chức tài chính lớn ở Mỹ, đã tạo ra một cơn địa chấn toàn cầu. Niềm tin vào hệ thống tài chính truyền thống bị suy giảm nghiêm trọng, và các nhà đầu tư tìm kiếm những tài sản an toàn hơn để bảo vệ vốn của mình.
Trong bối cảnh đó, vàng một lần nữa chứng minh vai trò là một “cứu cánh”. Dòng vốn đầu tư ồ ạt đổ vào thị trường vàng, đẩy giá kim loại quý này tăng vọt. Giá vàng đạt mức gần 1.900 USD/ounce vào năm 2011, phản ánh sự lo ngại của các nhà đầu tư về sự bất ổn của hệ thống tài chính toàn cầu và sự suy yếu của đồng đô la Mỹ.
Biến động giá vàng những năm 2011-2015: “Vàng” cũng không tránh khỏi “bão táp”
Sau khi đạt đỉnh vào năm 2011, giá vàng thế giới bước vào giai đoạn suy giảm kéo dài, chịu ảnh hưởng bởi sự phục hồi của kinh tế Mỹ và chính sách thắt chặt tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Khi kinh tế Mỹ phục hồi, đồng đô la Mỹ mạnh lên, làm giảm sức hấp dẫn của vàng.
Ngoài ra, việc FED tăng lãi suất cũng làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng, khiến các nhà đầu tư chuyển hướng sang các tài sản sinh lời khác. Từ mức gần 1.900 USD/ounce vào năm 2011, giá vàng giảm xuống mức khoảng 1.000 USD/ounce vào năm 2015, gây ra những tổn thất lớn cho các nhà đầu tư.
Những cuộc khủng hoảng giá vàng trong lịch sử đã để lại những bài học quý giá về tính chất biến động của thị trường vàng, cũng như vai trò của vàng như một tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh bất ổn kinh tế – chính trị. Các yếu tố như lạm phát, biến động tiền tệ, khủng hoảng tài chính và tình hình địa chính trị đều có thể tác động mạnh mẽ đến giá vàng.
Những biến động này nhắc nhở các nhà đầu tư rằng, dù vàng được coi là một tài sản an toàn, nhưng nó cũng không tránh khỏi những biến động mạnh mẽ của thị trường tài chính toàn cầu. Việc đầu tư vào vàng cần được thực hiện một cách thận trọng và có chiến lược rõ ràng, dựa trên sự phân tích kỹ lưỡng các yếu tố kinh tế và chính trị. Đồng thời, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng là một biện pháp quan trọng để giảm thiểu rủi ro.
Trước đó, báo VTC News đã đăng tải bài viết với tiêu đề: “Những cơn sốt giá vàng Việt Nam trong lịch sử”. Cụ thể như sau:
Vàng từng chứng kiến đà tăng liên tục và mạnh mẽ giai đoạn 2009 – 2011. Trong vòng 3 năm này, giá vàng trong nước đã tăng từ 19 triệu đồng/lượng lên 49 triệu đồng/lượng, tức tăng tới hơn 30 triệu đồng/lượng.
Tuy nhiên, giá vàng sau đó đột ngột quay đầu lao dốc và chìm dưới đáy trong một thời gian khá dài. Trước ngưỡng 50 triệu đồng/lượng, giá chững lại và giảm từ cuối năm 2011. Sau đó, kim loại quý trải qua các đợt tăng giảm đan xen trong suốt năm 2012 – 2013.
Năm 2014, giá vàng chỉ còn khoảng 35 triệu đồng/lượng, tức giảm đến 14 triệu đồng/lượng so với đỉnh năm 2011. Suốt 5 năm sau đó (đến 2019), vàng dao động quanh 34 – 36 triệu đồng/lượng.
Ngoài yếu tố giá vàng thế giới giảm, thời điểm đó, chính sách “chống vàng hóa” của Ngân hàng Nhà nước được triển khai cũng đã khiến giá vàng trong nước hạ nhiệt. Trong đó, Nghị định 24 đã đánh dấu bước ngoặt mới cho thị trường vàng Việt Nam khi quy định chỉ Ngân hàng Nhà nước được sản xuất và kinh doanh vàng miếng dưới thương hiệu SJC, chấm dứt hoạt động tự do của các doanh nghiệp tư nhân.
Giá vàng một lần nữa “dậy sóng” trong năm 2020 khi cả thế giới trải qua đại dịch COVID-19. Trong bối cảnh bất ổn này, vàng trở thành một kênh trú ẩn an toàn.
Giá vàng tăng nhanh, liên tục và đạt đỉnh vào ngày 9/8 ở mức 60,32 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, đáng chú ý là giá vàng SJC cao hơn giá vàng thế giới rất nhiều, giá mua vào cao hơn 4 triệu đồng/lượng và giá bán ra cao hơn 2 triệu đồng/lượng. Dù vào cuối năm, giá vàng có giảm nhưng chỉ là mức giảm rất nhẹ.
Sau gần 2 năm trầm lắng, giá vàng tiếp tục tăng “phi mã” khi Nga chính thức xung đột với Ukraine vào đầu năm 2022. Trong 8 tháng, giá vàng tăng 6,5% và phải đến quý III mới hạ nhiệt. Khoảng cách giữa giá vàng trong nước và vàng quốc tế tiếp tục được kéo xa.
Nếu đầu năm 2021, giá vàng miếng chỉ dao động 54- 55 triệu đồng/lượng, thì đến cuối tháng 9/2022, giá vàng tăng mạnh lên mức khoảng 66 – 67 triệu đồng/lượng, chênh với vàng thế giới khoảng 19 triệu đồng/lượng.
Đến năm 2023, nhu cầu vàng trên thế giới hầu hết suy yếu khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt mạnh mẽ và liên tục tăng lãi suất.
Đầu năm 2024 giá vàng lại tiếp tục “nhảy múa”. Mở đầu năm, giá vàng được niêm yết ở mức khoảng 70 triệu đồng/lượng nhưng sau 5 tháng đã tạo đỉnh mới tại mốc 92 triệu đồng/lượng vào ngày 11/5. Giá kim loại quý này biến động mạnh sau khi Chính phủ yêu cầu khẩn trương kiểm tra quản lý thị trường vàng và Ngân hàng Nhà nước công bố đấu thầu vàng miếng.
Tuy nhiên, giá hạ nhiệt ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước thực hiện bán vàng trực tiếp tới tay người dân thông qua 4 ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước gồm: BIDV, Agribank, VietinBank, Vietcombank và Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC).
Đầu năm 2025, giá vàng tiếp tục lên cơn “sốt” khi liên tục thiết lập những đỉnh mới. Giá vàng ngày đầu năm đứng ở ngưỡng 84 triệu đồng/lượng, nhưng chưa đầy 3 tháng sau, giá vàng nhẫn và miếng đã đạt ngưỡng cao kỷ lục là 100,9 triệu đồng/lượng vào ngày 20/3, tăng 16,9 triệu đồng/lượng chỉ chưa đầy 3 tháng.
Giá vàng trong nước đạt đỉnh cao trong bối cảnh giá vàng thế giới hiện đã neo ở ngưỡng gần 3.050 USD/ounce.