1. Có một mái nhà, lòng mới yên
Nhà chính là gốc rễ của con người. Dưới gốc cây cổ thụ xòe bóng mát, luôn có mấy cụ già phe phẩy quạt trò chuyện, câu nào cũng nhắc đến con cháu. Ông Trương ngày nào cũng dậy sớm tưới lan trên bậu cửa, bảo rằng: “Chậu lan này cháu nội tôi trồng từ bé, nhìn nó nở hoa, tôi vui hơn bất cứ điều gì.”
Người ta vẫn nói: “Nhà vàng nhà bạc không bằng mái ấm của mình.” Lúc trẻ chỉ muốn đi xa, đến khi về già mới hiểu rằng nhà không chỉ là bốn bức tường, mà là bát cháo nóng dưới ánh đèn chờ ta về, là khuôn mặt người thân túc trực bên giường bệnh.
Khổng Tử từng dạy: “Cha mẹ còn, không đi xa.” Giờ đổi lại, phải chăng là “Con cháu ở gần, lòng mới an”? Có nhà để về, có người để mong, đó mới là phúc lớn nhất của tuổi già.
2. Bạn già quây quần, nụ cười rộng mở
Ở tuổi già, tình bạn lại càng đáng quý. Tháng trước, trong lúc khu phố tổ chức buổi họp mặt giáo viên về hưu, bà Lý nắm tay bạn và nói: “Mấy chục năm trước cùng đứng trên bục giảng, giờ chỉ còn hai chị em mình. Gặp nhau một lần không dễ, chúng ta phải trò chuyện thật lâu.”
Nhìn những ông lão chơi cờ ngoài công viên, bên cạnh luôn có bình trà giữ nhiệt, nhưng khi nhắc lại chuyện xưa, họ vẫn cười sảng khoái như thời trai trẻ.
Lý Bạch nói: “Nhân sinh đắc ý tu tẫn hoan” – đời người khi vui hãy tận hưởng. Lúc trẻ lo bon chen, về già mới thấu hiểu, có đôi ba tri kỷ cùng ngồi sưởi nắng, hàn huyên dăm ba câu, còn quý hơn bất kỳ kho báu nào.
3. Tinh thần học hỏi suốt đời, trí óc không già
Ông Vương, một kỹ sư về hưu, ngày nào cũng ôm máy tính bảng học lập trình. Con trai ông cười: “Bố già rồi còn học cái này làm gì?”
Ông nghiêm túc đáp: “Trang Tử nói ‘Đời người có hạn, nhưng tri thức vô hạn.’ Nếu ngừng học hỏi, chẳng khác nào cá ươn?”
Giờ ông còn kể chuyện trí tuệ nhân tạo cho cháu trai nghe, khiến thằng bé tròn mắt thích thú.
Nếu mình còn có ích, sao lại không tiếp tục? Không phải ai cũng đạt đến cảnh giới “Lo trước cái lo của thiên hạ” như Phạm Trọng Yêm, nhưng chỉ cần truyền lại điều tốt đẹp cho thế hệ sau cũng là đóng góp muôn phần. Những ông bà dạy cháu đọc sách, những thầy cô về hưu vẫn miệt mài giảng bài miễn phí, đều là những người giàu tinh thần hơn cả người trẻ.
Tri thức không phân biệt tuổi tác. Tô Đông Pha từng nói: “Bụng đầy sách vở, khí chất tự nhiên thanh cao.” Những cụ già yêu đọc sách, bàn chuyện gì cũng sáng suốt hơn nhiều so với lớp trẻ chỉ biết cắm mặt vào điện thoại.
4. Nhìn thấu sinh tử, sống đời thảnh thơi
Càng trẻ càng sợ cái chết, nhưng về già lại dần nhìn thấu. Người xưa từng bảo: “Người như chiếc lá, xuân nảy lộc, thu về cội, đều do trời định.”
Tagore cũng viết: “Sống như hoa mùa hạ rực rỡ, chết như lá mùa thu lặng lẽ.” Người già đã trải qua bao thăng trầm, hiểu rằng hợp tan là lẽ thường, nên lòng dần rộng mở. Đó mới là trí tuệ lớn lao.
5. Sống cho chính mình, đừng tự làm khổ bản thân
Nửa đời người bươn chải vì con cái, khi về già cũng nên sống cho mình. Bà Triệu sau khi nghỉ hưu liền xách máy ảnh chu du thiên hạ, mỗi ngày đều đăng ảnh lên mạng. Bà bảo: “Lúc trẻ cứ hẹn khi nào rảnh sẽ đi, giờ mới hiểu ‘rảnh’ chính là bây giờ.”
Trang Tử từng nói: “Thuận theo tự nhiên” – đó mới là chân lý. Những giấc mơ chưa kịp theo đuổi khi trẻ, về già lại có thể thỏa sức thực hiện. Dù là trồng hoa, nuôi chim, vẽ tranh hay đơn giản là khiêu vũ ngoài sân chung cư, chỉ cần bản thân vui, thế là đủ.
Có người tự hỏi: Tuổi già, sống để làm gì?
Chẳng phải chỉ để tâm an, để vui vầy, để thấu hiểu hay sao?
Như Khổng Tử nói: “Người già được an hưởng”, bản thân sống thảnh thơi, người thân cũng yên lòng. Còn những danh lợi phù phiếm năm nào, sớm đã như mây khói thoảng qua.
(Nguồn: Sohu)